Nasza Historia

Statut_1922_00127 sierpnia 1922 roku w Berlinie spotkali się przedstawiciele największych organizacji polskich w Niemczech. Uchwalili projekt statutu oraz wybrali tymczasowe władze.

3 grudnia 1922 roku w Berlinie odbyło się pierwsze Walne Zebranie. Delegaci przyjęli statut, wybrali Radę Naczelną oraz Zarząd Główny. Tego samego dnia Zarząd Główny zarejestrował Związek Polaków w Niemczech jako spadkobierczą organizację wszystkich organizacji polskich w zaborze pruskim, z główną siedzibą w Berlinie (do 1939 roku).

Związek reprezentował Polaków – obywateli Niemiec i polskie stowarzyszenia wobec władz niemieckich. Dążył i zdobył do dzisiaj ważne pełne prawa mniejszości narodowej dla Polaków i ich obrony we wszystkich dziedzinach życia społecznego.

Organizacyjnie ZPwN podzielony był na 5 dzielnic:
Dzielnica I obejmowała Śląsk, siedzibą było Opole,
Dzielnica II – Berlin i środkowe Niemcy, siedziba Berlin,
Dzielnica III – Westfalia i Nadrenia, siedziba Bochum,
Dzielnica IV – Warmia, Mazury, Powiśle, siedziba Olsztyn,
Dzielnica V – Pogranicze (Kaszuby, ziemia złotowska), siedziba Złotów.

Związek posiadał swoich reprezentantów w sejmie pruskim, sejmikach krajowych i radach miejskich.

ZPwN patronował działającym na terenie Niemiec polskim organizacjom społecznym, gospodarczym i oświatowo-kulturalnym, m.in.: Zjednoczeniu Zawodowemu Polskiemu, Związkowi Polskich Towarzystw Szkolnych, Związkowi Spółdzielni Polskich w Niemczech, Związkowi Akademików Polskich w Niemczech, Związkowi Harcerstwa Polskiego w Niemczech.

W roku 1924 Związek Polaków w Niemczech zainicjował utworzenie Związku Mniejszości Narodowych w Niemczech.

Od 1 lipca 1924 roku ukazywał się „Biuletyn”  przemianowany 1 kwietnia 1925 r. na „Polak w Niemczech” (zasoby Śląskiej Biblioteki Cyfrowej). Ukazywały się także gazety o zasięgu regionalnym, odpowiadające organizacyjnym dzielnicom Związku: Nowiny Codzienne (Śląsk), Dziennik Berliński, Naród (Westfalia, Nadrenia), Gazeta Olsztyńska, Głos Pogranicza i Kaszub.

W 1930 r. ZPwN liczył 45 tys. członków.

RodloW roku 1932, na 10. lecie ZPwN, jako symbol Związku przyjęto znak Rodła. Rodło, to symbol łączności Polaków z narodem. Przedstawia na czerwonym tle biały graficzny znak Wisły z Krakowem.

Podstawę ideową działalności Związku Polaków w Niemczech stanowiło 5 prawd Polaka, uchwalonych podczas Kongresu Polaków w Niemczech w Berlinie, 6 marca 1938 roku.
1. Jesteśmy Polakami
2. Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci
3. Polak Polakowi bratem
4. Co dzień Polak Narodowi służy
5. Polska Matką naszą – nie wolno mówić o Matce źle.

RGBl I 1940 s444miniZwiązek został zdelegalizowany przez rząd III Rzeszy w lutym 1940 r. Represje dotknęły wielu członków, część rozstrzelano, ok. 4.000 tys. trafiło do obozów koncentracyjnych. Głównie w Sachsenchasen, Dachau i Buchenwald. Zdecydowana większość nie przeżyła tzn. zginęła przez zamęczenie lub została zamordowana.

W 1945 r. ZPwN wznowił działalność w zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec.

7 września 1951 roku ZPwN został ponownie zarejestrowany jako kontynuator przedwojennego Związku Polaków w Niemczech z siedzibą we Frankfurcie nad Menem. W 1956 roku siedzibę ZPwN przeniesiono do Bochum, gdzie znajduje się do dzisiaj.